Goed, bij het terugschakelen van 3 naar 2 hoor ik inmiddels geregeld één ’tsjk’, hetzelfde geluid als wanneer de versnelling niet in de eerste versnelling wil schakelen. Gisteren realiseerde ik mij opeens dat dit niet betekent dat er (ook) een probleem is met de 2e versnelling, maar de 1e versnelling: het dual clutch systeem preselecteert de eerste versnelling zodra de auto terugschakelt van 3 naar 2. Dat gebeurt bij snelheden van zo’n 20 km/u.
Het zorgelijke hieraan is dat de symptomen veranderen. Lees: verergeren. En dus dat ik er niet zomaar vanuit mag gaan dat ik probleemloos nog vele km’s ermee kan rijden. Inmiddels staat de km-stand op 113.000 (exact 😉 ). Het zou maar zo kunnen zijn dat ik opeens aan de kant van de weg stil kom te staan met een defecte versnellingsbak. ANWB-abo heb ik, maar dan? De auto wordt naar een dealer gesleept en ik kan er niet meer bij. Geen fijne optie. De laatste keer dat dat gebeurde, was met een defecte koppeling van de Aygo. De dealer heeft er toen voor EUR 900 een nieuwe koppeling ingezet, zonder overleg vooraf. Het vervelende was, dat 60.000 km later opnieuw een nieuwe koppeling nodig was (en die heb ik er bij een specialist in laten zetten voor EUR 300 (!) ).
Wat zijn mijn opties? Ik heb nog altijd geen idee waar het probleem zit. De opties die ik mij kan voorstellen zijn:
1. een probleem in de bak zelf. Iets met de ‘synchromeshringen’, waardoor het moeilijker wordt voor de servomotoren (in de TCM) om de eerste versnelling te selecteren. Die veroorzaken dan het geluid. Vereist een nieuwe versnellingsbak – en, als mogelijke vervolgschade, nieuwe servomotoren.
2. koppeling die niet voldoende los komt. De theorie is dan dat dit alleen gebeurt op enige snelheid. Eigenlijk weet ik niet goed of dit een mogelijke oorzaak is. De servomotoren hebben het dan te zwaar, proberen het 5x, maar geven het dan op.
3. Beetje onwaarschijnlijk, maar massaproblemen zíjn een optie. De servomotoren hebben dan nét te weinig kracht. Ze hebben in dit geval op zich niet te veel te doen, maar krijgen onvoldoende stroom om goed te functioneren. Eigenlijk vind ik dit onwaarschijnlijk. Hoe zou ik immers dat eerdere gekraak (bij 90.000 – 106.000 km) kunnen verklaren?
4. Wellicht dat de servomotoren zelf de primaire oorzaak zijn. Zodra ze het een beetje zwaar krijgen, gaan ze slippen. Ook dit verklaart echter het eerdere gekraak niet.
5. Overige mogelijkheden: versnellingsbakolie moet ververst worden of een nog niet bedachte oorzaak.
En wat is nu het meest waarschijnlijk? En hoe ga ik ervoor zorgen dat de auto blijft rijden, rekening houdend met alle genoemde mogelijke oorzaken?
Mogelijkheid 1 is alleen op te lossen met een nieuwe versnellingsbak / reparatie van de bestaande. Ik vrees dat elke actie die ik onderneem, het probleem zou kunnen verergeren – en dat betekent eigenlijk dat een nieuwe versnellingsbak al direct nodig zal zijn. En ik heb geen idee waar ik zo’n ding vandaan moet halen, én ik weet niet of ik ‘m zelf kan monteren.
Mogelijkheid 2 is wellicht op te lossen met het opnieuw inleren van de koppelingen. Dat is een complexe, risicovolle procedure. Wat als die mislukt? En wat als mogelijkheid 1 het werkelijke probleem is? Vererger ik het probleem dan?
Mogelijkheid 3 is makkelijk op te lossen: even de massakabel losmaken, e.e.a. schoonschuren en weer monteren. Er is een klein risico op elektrische problemen i.v.m. het stroomloos maken van de auto.
Mogelijkheden 1, 2 én 4 hebben iets gemeenschappelijk, namelijk dat de servomotoren zelf een risico vormen. Bij mogelijkheden 1 en 2 is vervolgschade aan de servomotoren waarschijnlijk.
Het klinkt alsof het zinvol is om in ieder geval een DCT te bestellen, omdat de servomotoren het zo zwaar hebben. Ik zal ‘m niet kunnen programmeren, maar het is wel mogelijk om het mechanische deel (met de servomotoren) te vervangen. De vraag is of het gaat helpen: bij mogelijke oorzaken 1 en 2 is het alleen maar uitstel van executie. De nieuwe servomotoren gaan dan simpelweg ook kapot.
Goed, ik zit met een auto die bij enige snelheid niet in de eerste versnelling te zetten is. Het eerdere gekraak heeft mij op het spoor van mogelijkheid 2 gebracht (koppeling die niet loskomt). Het idee is dan dat de koppeling nu nog meer plakt dan toen de bak kraakte en daardoor de servomotoren nu de zwakste schakel zijn geworden.
Dit probleem van moeilijk in de eerste versnelling zetten kan zich voordoen bij álle handgeschakelde versnellingsbakken. Het moet toch niet moeilijk zijn om dit te diagnosticeren? De pool van mensen die dit probleem hebben, is heel groot. Googlen zou moeten helpen om er achter te komen of mogelijkheid 1 of mogelijkheid 2 het meest waarschijnlijk is.
Goed, even gegoogled. ” als de auto nog in beweging is en je kunt dan heel moeilijk schakelen zal het heel waarschijnlijk aan de synchromesh ring liggen in de bak die remt dan niet voldoende af om de tanden in de bak tegenover elkaar te krijgen “. Goed, daarmee is mogelijkheid 1 de meest waarschijnlijke optie geworden.
En inmiddels weet ik ook dat de koppelingen in deze bak standaard ontkoppeld zijn. Om kracht over te brengen, moet een koppeling ‘engaged’ worden. Dit in tegenstelling tot een gewone koppeling, waar tijdens het rijden juist geen kracht op een koppelingsvork hoeft te staan, maar die juist actief ontkoppeld moet worden. Goed, lastig verhaal, maar het maakt mogelijkheid 2 minder waarschijnlijk.
Ook heb ik vandaag van alles geleerd over hoe de versnellingsbak werkt. Relevant is bijvoorbeeld dat synchromesh ringen niet te vervangen zijn; de hele as met tandwielen voor de betreffende versnellingen is één geheel. Niet dat het mogelijk is om die as uit de bak te krijgen: daarvoor zijn speciale tools nodig. Kortom, bij een probleem in de bak, moet de hele versnellingsbak worden vervangen. En dat kan alleen als de koppeling wordt verwijderd. Kortom, het vergt ook een nieuwe koppeling. De oude kan eventueel wel gereset worden, maar ook dat vergt speciale tools.
Hoe kom ik aan een versnellingsbak + koppeling? Sloop? ARA?